Polityka Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem
w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie

 

Preambuła

Nadrzędną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Mając na uwadze, że dziecko wymaga szczególnej opieki i troski, w tym właściwej ochrony przed krzywdzeniem, został stworzony niniejszy dokument. Celem Polityki jest ochrona dzieci oraz reagowanie na wszelkie dostrzeżone przejawy krzywdzenia zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i etyką zawodową.

 

Rozdział I
Objaśnienie terminów

§ 1.

Ilekroć w niniejszym dokumencie jest mowa o:

1. polityce – należy przez to rozumieć Politykę Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie,
2. poradni – należy przez to rozumieć Poradnię Psychologiczno-Pedagogiczną Nr 1 w Krośnie,
3. pracowniku poradni – należy przez to rozumieć każdego pracownika poradni bez względu na formę zatrudnienia, w tym: psychologa, pedagoga, logopedę, lekarza, pracowników obsługi i administracji, studenta odbywającego praktyki zawodowe, a także inne osoby, które z racji pełnionej w poradni funkcji lub zadań mają (nawet potencjalny) kontakt z dziećmi,
4. dziecku – należy przez to rozumieć każdą osobę od urodzenia do momentu ukończenia przez nią 18 roku życia, a także pełnoletniego ucznia szkoły ponadpodstawowej korzystającego z pomocy poradni,
5. opiekunie prawnym – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji dziecka jako jego przedstawiciel ustawowy, w szczególności rodzic, opiekun prawny, rodzic zastępczy,
6. zgodzie rodzica – należy przez to rozumieć zgodę co najmniej jednego rodzica dziecka, w sytuacji, gdy oboje rodzice posiadają pełnię praw rodzicielskich i stanowią tzw. rodzinę pełną. W sytuacji, gdy dziecko nie jest wychowywane w rodzinie pełnej, a oboje rodzice posiadają pełnię praw rodzicicelskich wskazana jest zgoda obojga rodziców. W przypadku braku porozumienia między rodzicami należy poinformować ich o konieczności rozstrzygnięcia sprawy spornej przez sąd,
7. krzywdzeniu dziecka – należy przez to rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika poradni, zagrożenie dobra dziecka lub zaniedbywanie go przez jego opiekunów,
8. danej osobowej – należy przez to rozumieć każdą informację umożliwiającą identyfikację dziecka,
9. dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie,
10. koordynatorze – należy przez to rozumieć osobę, wskazaną przez dyrektora porani, odpowiedzialną za wdrożenie i realizowanie Polityki Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie.

 

Rozdział II
Rozpoznanie czynników ryzyka krzywdzenia dzieci i reagowania na nie

§1.

1. Pracownicy poradni posiadają niezbędną wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci.
2. W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka lub/i symptomów krzywdzenia dzieci pracownicy poradni podejmują rozmowę z rodzicami/opiekunami prawnymi dziecka, przekazując informacje na temat dostępnej formy wsparcia i motywują ich do szukania pomocy w istniejącej sytuacji.
3. Pracownicy poradni monitorują sytuację i dobrostan dziecka.

 

Rozdział III
Procedury interwencji w przypadku krzywdzenia dziec

§1.

1. W przypadku podjęcia przez pracownika poradni podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej, zawierającej dane dziecka, wskazanie źródła informacji o podejrzeniu krzywdzenia dziecka, uzyskane informacje lub/i zaobserwowane symptomy krzywdzenia dziecka oraz przekazania uzyskanych informacji dyrektorowi poradni lub koordynatorowi programu ochrony dzieci.
2. Oryginał notatki umieszcza się w teczce indywidualnej dziecka.

§ 2.

1. Dyrektor poradni lub koordynator programu ochrony dzieci wraz z osobą zgłaszającą podejmują decyzję dotyczącą dalszego postępowania w danej sprawie.
2. Rodzice/opiekunowie prawni dziecka są zapraszani do poradni przez pracownika, który podejrzewa krzywdzenie ich dziecka, i przedstawiane są im posiadane na ten temat informacje.
3. Na podstawie wszystkich posiadanych informacji pracownik poradni wraz z dyrektorem lub koordynatorem programu ochrony dzieci przed krzywdzeniem opracowują plan pomocy dziecku, zawierający wskazania, dotyczące:
   a) działań podejmowanych przez poradnię mających na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa, w tym zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiednich instytucji,
   b) wsparcia oferowanego dziecku przez poradnię,
   c) wskazania placówek świadczących specjalistyczną pomoc dzieciom, jeżeli istnieje taka potrzeba.
4. Plan pomocy dziecku jest przedstawiany rodzicom/opiekunom przez pracownika poradni, który zajmuje się dzieckiem, co do którego istnieje podejrzenie, że jest krzywdzone, z zaleceniem współpracy przy jego realizacji.

§ 3.

1. Pracownik poradni informuje rodziców/opiekunów o obowiązku placówki zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia dziecka do odpowiedniej instytucji, w zależności od rodzaju sprawy.
2. Dyrektor poradni składa zawiadomienie o podejrzeniu krzywdzenia dziecka do odpowiednich instytucji w zależności od rodzaju zgłaszanej sprawy:
   a) do prokuratury lub policji w przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka;
   b) do Sądu Rejonowego, wydziału rodzinnego i nieletnich w przypadku niewłaściwego wykonywania władzy rodzicielskiej, braku porozumienia między rodzicami w kwestiach dotyczących dziecka lub zagrożenia dziecka demoralizacją;
   c) do przewodniczącego zespołu interdyscyplinarnego przesyłając formularz „Niebieska Karta - A”, przez co uruchamia procedurę w przypadku przemocy w rodzinie.
3. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanej w punkcie poprzedzającym.
4. W przypadku, gdy podejrzenie krzywdzenia dziecka zgłosili opiekunowie dziecka, a podejrzenie to nie zostało potwierdzone, należy o tym fakcie poinformować opiekunów dziecka na piśmie.

 

§ 4.

1. Przebieg interwencji jest odnotowywany w Karcie Interwencji, której wzór stanowi Załącznik Nr 1 do niniejszej Polityki. Kartę załącza się do teczki indywidualnej dziecka.

 

§ 5.

1. W sytuacji podejrzenia krzywdzenia dziecka przez pracownika poradni osoba, która zauważyła, symptomy krzywdzenia dziecka, bądź dowiedziała się o tym od rodzica/opiekuna prawnego, zobowiązana jest niezwłocznie powiadomić o tym dyrektora poradni, a w przypadku jego nieobecności koordynatora polityki.
2. Dyrektor rozpoznaje sytuację osobiście lub na jego polecenie koordynator polityki i sporządza notatkę służbową.
3. Dyrektor poradni lub koordynator rozmawia o zauważonej sytuacji z rodzicami pokrzywdzonego dziecka i sporządza notatkę służbową.
4. Dyrektor w obecności koordynatora oraz wskazanego pracownika poradni prowadzi rozmowę z pracownikiem podejrzanym o krzywdzenie dziecka. Z rozmowy zostaje sporządzona notatka zawierająca listę osób uczestniczących, przebieg rozmowy, wnioski i postanowienia.
5. W przypadku podejrzenia przestępstwa popełnionego na szkodę dziecka dyrektor:
   a) przeprowadza osobne rozmowy: z pracownikiem poradni podejrzanym o krzywdzenie dziecka, dzieckiem (w obecności koordynatora polityki) i jego rodzicami /prawnymi opiekunami. Czynności te są protokołowane,
   b) składa zawiadomienie do prokuratury lub na policję oraz kieruje sprawę do komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli przy Wojewodzie Podkarpackim, właściwy organ wszczyna postępowanie,
   c) do czasu wyjaśnienia sprawy przez odpowiednie organy podejrzany pracownik po pouczeniu i zobowiązaniu się do wyeliminowania negatywnych zachowań, podlega szczególnemu nadzorowi, a jego praca jest monitorowana,
   d) poradnia wdraża plan pomocy dziecku zgodnie z punktem 3 § 2 niniejszego rozdziału.

 

§ 6.

1. W sytuacji gdy podczas wykonywania swoich czynności statutowych pracownik poradni posiądzie informacje stanowiące podstawę powzięcia podejrzenia krzywdzenia dziecka przez rówieśników lub osobę dorosłą na terenie placówki, do której dziecko uczęszcza zobowiązany jest do poinformowania o swoich podejrzeniach rodziców/opiekunów dziecka oraz dyrektora poradni lub koordynatora, o zaistniałym podejrzeniu pracownik poradni sporządza notatkę, która zostaje umieszczona w teczce indywidualnej dziecka.
2. Pracownik poradni, który powziął podejrzenie o krzywdzeniu dziecka informuje o tym fakcie placówkę w osobie pedagoga szkolnego, psychologa szkolnego lub dyrektora placówki. Z rozmowy z w/w osobami sporządza się notatkę służbową.
3. Pracownik, dyrektor lub koordynator zobowiązani są do współpracy z placówką w zakresie zapobiegania krzywdzeniu dziecka, do której dziecko uczęszcza.

 

§ 7.

1. W poradni w widocznym miejscu dla rodziców/opiekunów oraz na stronie internetowej zamieszczone są informacje na temat możliwości uzyskania pomocy w trudnej sytuacji (w tym sytuacji zagrożenia przemocą, lub wykorzystania, lub powzięcia podejrzenia lub informacji o krzywdzeniu dziecka) wraz z danymi teleadresowymi.
2. W poradni w widocznym miejscu znajdują się informatory, broszury z podstawowymi informacjami na temat rodzajów przemocy, podstawowych symptomów krzywdzenia dzieci oraz broszury i plakaty dostosowane do potrzeb i możliwości poznawczych dzieci, zawierające kwestie zgłaszania problemów przez dzieci pracownikom poradni i/lub innym instytucjom (np. informacje o telefonach zaufania).
3. Pracownicy poradni podejmują działania psychoedukacyjne poprzez organizowanie warsztatów i prelekcji dla nauczycieli i rodziców w zakresie m.in. rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci, ochrony dzieci przed krzywdzeniem, podejmowania interwencji w sytuacjach krzywdzenia dzieci oraz w zakresie wychowania dzieci bez przemocy.

 

Rozdział IV
Zasady ochrony danych osobowych dziecka

§ 1.

1. Poradnia zapewnia najwyższe standardy ochrony danych osobowych dzieci zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
2. Poradnia posiada określoną Politykę Bezpieczeństwa Danych Osobowych, która reguluje sposób zabezpieczania oraz warunki udostępniania i przetwarzania danych osobowych dziecka.
3. Pracownik poradni ma obowiązek zachowania w tajemnicy danych osobowych, które przetwarza oraz zachowania w tajemnicy sposobów zabezpieczenia danych osobowych przed nieuprawnionym dostępem.

 

§ 2.

1. Dane osobowe dziecka są udostępniane jedynie za zgodą dyrektora poradni wyłącznie osobom uprawnionym i podmiotom na podstawie odrębnych przepisów.
2. Pracownik poradni jest uprawniony do przetwarzania danych osobowych i udostępniania tych danych w ramach Zespołu Interdyscyplinarnego powołanego dla celów Niebieskiej Karty.

 

§ 3.

1. Pracownik placówki może wykorzystać informacje o dziecku w celach szkoleniowych, edukacyjnych lub superwizyjnych wyłącznie z zachowaniem anonimowości dziecka oraz w sposób uniemożliwiający identyfikację dziecka.

 

Rozdział V
Zasady ochrony informacji o dziecku i jego wizerunku

§ 1.

1. Pracownik poradni nie ma prawa udostępniać przedstawicielom mediów informacji o dziecku ani o jego rodzinie czy sytuacji życiowej.
2. Pracownik poradni nie wypowiada się w kontakcie z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego opiekunów.

 

§ 2.

1. W poradni nie utrwala się wizerunku dzieci w jakiejkolwiek formie.

 

Rozdział VI
Zasady ochrony dostępu do Internetu

§ 1.

1. Na terenie poradni dziecko nie ma możliwości swobodnego dostępu do internetu.
2. Na terenie poradni możliwość wykorzystania przez dziecko technologii komputerowej dopuszczana jest wyłącznie w trakcie prowadzonej przez pracowników diagnozy lub terapii. W trakcie w/w czynności pracownik zawsze jest obecny razem z dzieckiem w gabinecie.
3. W przypadku podejrzenia skrzywdzenia dziecka z wykorzystaniem nowoczesnych technologii – cyberprzemoc (korzystanie przez dziecko ze stron zawierających niebezpieczne treści, upublicznianie wizerunku dziecka w sposób krzywdzący go lub ośmieszający) podejmuje się działania zgodnie z rozdziałem III niniejszego dokumentu.

 

Rozdział VII
Zasady bezpiecznych relacji personel poradni - dziecko

§ 1.

1. Przestrzeganie tych zasad dotyczy wszystkich pracowników poradni oraz stażystów, praktykantów i wolontariuszy.
2. Pracownicy poradni starają się zadbać o komfort psychiczny dziecka. W przypadku gdy dziecko nie chce zostać sam na sam z pracownikiem, istnieje możliwość przeprowadzenia badania/spotkania w obecności rodzica. Decyzję podejmuje pracownik poradni.
3. Informacje o dziecku podawane są jedynie osobom upoważnionym.

 

§ 2.

1. W obszarach kontaktu fizycznego kontakt z dzieckiem nie jest uzasadniony poza spontanicznym przytuleniem się dziecka do dorosłego, dotykiem w trakcie zabaw grupowych, w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu uczestników kontaktu oraz ratowania życia czy zdrowia.
2. Niedopuszczalne jest:
   a) dotykanie dziecka bez obecności rodzica,
   b) stosowanie przemocy fizycznej,
   c) erotyzacja relacji czy podejmowanie czynności seksualnych.
3. Zakładamy, że dzieci niesamodzielne w zakresie czynności higienicznych i pielęgnacyjnych przebywają w poradni pod opieką rodziców/opiekunów prawnych.
4. W sytuacjach wyjątkowych podczas udzielania pomocy w zakresie czynności higienicznych należy zadbać o granice dziecka i jego potrzebę intymności.

 

§ 3.

1. Podczas rozmowy z dzieckiem nie wolno stosować komunikatów złośliwych, wulgarnych, agresywnych itp.
2. Komunikacja z dzieckiem nie może wzbudzać w nim poczucia winy, zagrożenia, obniżać poczucia własnej wartości, upokarzać, naruszać granic dziecka.
3. Podczas dyscyplinowania dziecka rozumianego jako stawianie granic, motywowanie do wykonania zadań czy zmiany zachowania niepożądanego, niedopuszczalne jest:
   a) upokarzanie, poniżanie,
   b) krzyczenie na dziecko, stosowanie gróźb.

§ 4.

1. Podczas zajęć grupowych należy zadbać o zwracanie uwagi na wszystkie dzieci w równym stopniu, równe traktowanie w zakresie przywilejów, przydzielania zadań lub zwalniania z realizacji zadań.

 

§ 5.

1. Kontaktowanie się z dziećmi – klientami poradni, za pomocą telefonu, poczty elektronicznej czy w sposób bezpośredni poza poradnią, jest możliwe tylko w wypadkach uzasadnionych wykonywaniem obowiązków służbowych i wyłącznie po uzyskaniu zgody rodziców/opiekunów prawnych dziecka oraz w stanie wyższej konieczności.
2. Kontakty te powinny być realizowane przy użyciu sprzętu służbowego i udokumentowane wpisem do teczek indywidualnych.
3. Niedopuszczalne jest utrzymywanie kontaktów z dziećmi – klientami poradni w celu zaspokojenie przez dorosłego własnych potrzeb społecznych lub emocjonalnych.

 

Rozdział VIII
Zasady rekrutacji osób ubiegających się o przyjęcie do pracy w poradni

§ 1.

1. Aby w jak największym stopniu zniwelować zagrożenia krzywdzeniem dzieci przez pracowników poradni rekrutacja osób ubiegających się o przyjęcie do pracy lub podjęcie współpracy z poradnią odbywać się będzie według ustalonych zasad, które obejmą:
   a) ocenę przygotowania kandydatów do pracy (dokumenty potwierdzające posiadane wykształcenie),
   b) uzyskanie informacji czy dane kandydata do pracy lub współpracy nie są zamieszczone w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym,
   c) uzyskanie informacji z Centralnego Rejestru Orzeczeń Dyscyplinarnych,
   d) uzyskanie od kandydata zaświadczenia o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego.

 

Rozdział IX
Monitoring stosowania Polityki

§1.

1. Dyrektor poradni wyznacza psychologa Klaudię Kozak-Półchłopek jako koordynatora Polityki Ochrony Dzieci przed krzywdzeniem w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie.
2. Koordynator jest odpowiedzialny za przygotowanie pracowników poradni do wdrożenia Polityki.
3. Koordynator jest odpowiedzialny za monitorowanie realizacji Polityki, za reagowanie na sygnały naruszenia Polityki i prowadzenie rejestru zgłoszeń oraz za proponowanie zmian w Polityce.
4. Koordynator przeprowadza wśród pracowników poradni, raz na 12 miesięcy, ankietę monitorującą poziom realizacji Polityki. Wzór ankiety stanowi Załącznik 2 do niniejszej Polityki.
5. W ankiecie pracownicy poradni mogą proponować zmiany Polityki oraz wskazywać naruszenia Polityki w poradni.
6. Koordynator dokonuje opracowania wypełnionych przez pracowników poradni ankiet. Sporządza na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazuje dyrektorowi poradni.
7. Dyrektor poradni wprowadza do Polityki niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom poradni, dzieciom i ich rodzicom/opiekunom prawnym nowe brzmienie Polityki.

 

Rozdział X
Przepisy końcowe

§ 1.

1. Polityka wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia.
2. Ogłoszenie Polityki następuje poprzez przesłanie pełnej jej treści wszystkim pracownikom poradni za pośrednictwem poczty elektronicznej, zawieszenie na tablicy ogłoszeń w widocznym miejscu poradni w wersji pełnej i skróconej przeznaczonej dla małoletnich oraz zamieszczenie na stronie internetowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Nr 1 w Krośnie.

 

 

Elżbieta Kozubal
Dyrektor PP-P Nr 1 w Krośnie

 

 

 

Podstawa prawna:

Ustawa z 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 1304 ze zm.) – art. 22c, art. 2b

Ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1606) – art. 7 pkt 6